> Juryrapport
> Verslag prijsuitreiking
|
Amsterdam, 16 mei 2016Woutertje Pieterse Prijs voor
|
Edward van de Vendel © Jota Chabel |
|
Martijn van der Linden
© Maranke Rinck |
Edward van de Vendel en Martijn van der Linden hebben samen de Woutertje Pieterse Prijs 2016 gekregen voor Stem op de okapi, zo werd vanmiddag bekend in de Centrale Openbare Bibliotheek Amsterdam. De prijs, waaraan een oorkonde en een bedrag van 15.000 euro is verbonden, werd daarmee voor de 29e keer uitgereikt. Stem op de okapi is uitgegeven door Em. Querido’s Kinderboeken Uitgeverij. Vanwege het overlijden van juryvoorzitter Wim Brands op 4 april jl. is de prijsuitreiking uitgesteld van 9 april naar 16 mei.
Voor een verslag van de prijsuitreiking klik hier.
Edward van de Vendel (Leerdam, 1964) woont in Rotterdam. Hij schrijft gedichten, kinder- en jeugdromans en non-fictie. Ook vertaalt hij boeken uit het Engels, Noors en Zweeds. Zijn eerste gedichten schreef Edward tijdens zijn studie. Ze werden gepubliceerd in De Blauw Geruite Kiel, de jeugdbijlage van Vrij Nederland. In 1996 verscheen zijn eerste bundel, Betrap me. In 2004 kreeg hij al eens de Woutertje Pieterse Prijs, samen met Fleur van der Weel, voor Superguppie, waarvoor hij ook een Zilveren Griffel ontving. Ook zijn overige werk werd vele malen bekroond. Hij kreeg onder meer zeven keer een Zilveren Griffel, en driemaal de Gouden Zoen. In 2005 was hij de schrijver van het Kinderboekenweekgeschenk, Wat rijmt er op puree? Edward is ook de initiatiefnemer van de Slash-serie, waarvoor hij in 2008 De gelukvinder schreef. Zijn werk is vertaald in meer dan 16 talen.
Martijn van der Linden (Oostburg, 1979) groeide op in Zeeland. Tijdens zijn studie aan de Willem de Koning Academie in Rotterdam deed Martijn mee aan een wedstrijd van uitgeverij Lemniscaat, waarna hij voor hen zijn eerste omslag mocht maken. Daarna illustreerde hij al snel voor verschillende uitgeverijen. Martijn maakt realistische en historische omslagen, maar tekent ook heel graag dieren. Samen met zijn vrouw Maranke Rinck maakte hij meerdere boeken, waaronder Memorykonijn. Hij illustreerde boeken van onder andere Edward van de Vendel, Bibi Dumon Tak, Paul van Loon en Annie M.G. Schmidt. Daarnaast werkt hij samen met o.a. de Efteling, de Anne Frank Stichting en het Rijksmuseum. Werk van Martijn verschijnt in meer dan 12 landen en is bekroond met verschillende prijzen zoals de Golden Parent’s Choice award, de Goldfinch award en een Certificate of Honour (IBBY).
Gedreven door nieuwsgierigheid en een ongebreidelde fantasie
proberen Edward van de Vendel en Martijn van der Linden de ziel en de aard van
de okapi in dit boek te vangen in woord en beeld.
Daartoe zochten ze naar zijn herkomst. Voelden ze aan zijn ‘koningsvacht’. En
volgden ze de okapi van het oerwoud naar de dierentuin. Maar een eenduidig
antwoord vonden ze niet. Een ‘beetje hert, beetje paard, beetje zebra’?
Dat betekent niet dat we niet van alles over dit ‘schitterend en stil
mysteriedier’ te weten komen. Zo lezen we dat de okapi één van de laatst
ontdekte grote zoogdieren is. Zien we dat okapi’s ‘spierwitte zonnestralen op
hun achterste’ hebben en witte spatten op hun knieën ‘alsof hun kousen versleten
zijn. Alsof er een gat in gevallen is’. Dat alles gevisualiseerd door prachtige
illustraties die als kleine schilderijen zijn.
Schrijver en illustrator blijken er niet naar te streven de lezer een compleet
feitenrelaas over de okapi te presenteren. Ze hebben de okapi daarentegen
benaderd als kunstenaars, hem op de fiets gezet, hem rood gemaakt met blauwe
strepen, hem bezongen in liedjes. Ze hebben in hun benadering van de okapi die
‘gewoon’ in dierentuinen rondloopt, de deur naar onbegrensde creativiteit en
fantasie wagenwijd opengezet. Hun okapi is poëzie. Hij doet ons verwonderen en
verbazen, en is het ultieme bewijs dat er zonder verbeelding geen werkelijkheid
is.
De Woutertje Pieterse Prijs is ontstaan in het klimaat van de jeugdliteraire
emancipatie, waarin werd gepleit voor grensverkeer en kleuren buiten de
lijntjes. Zes onverwachte en verbeeldingsvolle boeken die de werkelijkheid op
volstrekt eigen wijze benaderen domineren daarom de shortlist.
Eén boek sprong daar nog weer bovenuit: een verhaal dat met heldere eenvoud een poëtisch idee uitwerkt, dat ook ontwapenend eerlijk vroeg om een stem. De jury heeft daaraan gehoor gegeven - de Woutertje Pieterse Prijs 2016 gaat naar het verhaal met het mooiste staartje, Stem op de okapi, van Martijn van der Linden en Edward van de Vendel.
Naast Stem op de Okapi nomineerde de jury dit jaar Bosch. Het vreemde verhaal van Jeroen, zijn pet, zijn rugzak en de bal… van Thé Tjong-Khing, De Hemel van Bart Moeyaert en Gerda Dendooven, Een aap op de WC, een dierentuin in oorlogstijd van Joukje Akveld, Rond vierkant vierkant rond van Ted van Lieshout en Tijs en de eenhoorn van Imme Dros en Harrie Geelen. Per genomineerde titel is 1000 euro beschikbaar voor de auteur(s). Bovendien is bij iedere titel een filmfragment gemaakt. (Zie: nominaties.)
De jury was als volgt samengesteld: Wim Brands, programmamaker voor de VPRO, schrijver en dichter, voorzitter (overleden op 4 april 2016); Jen de Groeve, coördinator van de recensiewebsite Mappalibri en bibliothecaris; Jan van Mersbergen, schrijver van romans, verhalen, columns en artikelen; Mirjam Noorduijn, tekstschrijver, freelance journalist en recensent (jeugd)literatuur voor onder meer NRC Handelsblad; Peter de Kan, grafisch ontwerper. De jury beoordeelde de in aanmerking komende jeugdboeken die tussen 1 januari en 31 december 2015 werden uitgegeven.
Om het onderwijs aan te moedigen Stem op de okapi op school te bespreken is er ook dit jaar lesmateriaal ontwikkeld bij het winnende boek, geschreven door Lieke van Duin (publicist, redacteur en auteur) en Jos van Hest (publicist, poëziedocent en dichter). Vanaf vandaag zijn de lestips gratis te downloaden van deze site (klik hier). Op de website staat eveneens lesmateriaal bij alle overige bekroonde boeken. Tot nu toe is het materiaal voornamelijk gesubsidieerd door Stichting Lezen; de lestips bij Doodgewoon en Stem op de okapi zijn bekostigd door Bruna, sinds 2015 de sponsor van de Woutertje Pieterse Prijs.
Winkelketen Bruna, die marktleider is in kinderboeken, financiert sinds 2015 de Woutertje Pieterse Prijs. Bruna bestaat sinds 1868 en is sindsdien uitgegroeid tot een landelijke retail-organisatie met bijna 310 fysieke winkels, de webwinkel bruna.nl en het abonnement op onbeperkt lezen Bliyoo. Vanzelfsprekend zijn de Stichting Woutertje Pieterse Prijs en de jury onder het sponsorschap van Bruna volledig onafhankelijk in hun keuzes.
De Woutertje Pieterse Prijs wordt jaarlijks uitgereikt. De jury heeft echter de vrijheid de prijs niet toe te kennen indien er geen boek van voldoende kwaliteit is. De Prijs is vernoemd naar het boek Woutertje Pieterse van Multatuli, omdat de Prijs, net als Woutertje Pieterse, wil ‘afwijken van de deugd’. De initiatiefnemers tot de Prijs wilden nadrukkelijk breken met de traditie van moralisme in kinderboeken. De Prijs bekroont om die reden kinderboeken die uitzonderlijk zijn wat betreft taal, genre, thema, illustratie, vorm en/of vormgeving.
Het doel van de Stichting Woutertje Pieterse Prijs is het bevorderen van de kwaliteit van het Nederlandstalige jeugd- en kinderboek. Het bestuur van de Stichting is met ingang van 1 september 2013 als volgt samengesteld: voorzitter, Hans Smit (presentator van o.a. radioprogramma Opium op Vier AVROTROS en journalist voor o.a. Het Parool); penningmeester, John Schrijnemakers (Trainer/coach leesbevordering van Het Leesbureau Amersfoort); secretaris, Marjolein van Putten; leden: Helma van Lierop-Debrauwer (hoogleraar kinder- en jeugdliteratuur); Marieke Oomen (eigenaar Helden & Boeven Kinderboeken); Agnes Vogt (beleidsmedewerker kinder- en jeugdliteratuur Nederlands Letterenfonds); Richard de Wal (teammanager Bibliotheek Hoogeveen).
1988 Imme Dros voor Annetje Lie in het holst van de
nacht
1989 Margriet Heymans voor Lieveling, Boterbloem
1990 Anne Vegter en Geerten Ten Bosch voor De dame en de neushoorn
1991 Paul Biegel voor Anderland
1992 Toon Tellegen voor Juffrouw Kachel
1993 Jaap Lamberton (postuum) voor Een heel lief konijn,
geschreven door Imme Dros
1994 Toon Tellegen voor Bijna iedereen kon omvallen
1995 Anne Provoost voor Vallen
1996 Anton Quintana voor Het boek van Bod Pa
1997 Joke van Leeuwen voor Iep!
1998 Wim Hofman voor Zwart als inkt
1999 Joke van Leeuwen, tezamen met Malika Blain, voor Bezoekjaren
2000 Paul Biegel voor Laatste verhalen van de eeuw
2001 Bart Moeyaert voor Broere
2002 Peter van Gestel voor Winterijs
2003 Guus Kuijer voor Ik ben Polleke hoor!
2004 Edward van de Vendel en Fleur van der Weel voor Superguppie
2005 Thé Tjong-Khing voor Waar is de taart
2006 Harrie Geelen en Imme Dros voor Bijna jarig
2007 Harm de Jonge voor Josja Pruis
2008 Hans Hagen voor Verkocht
2009 Peter Verhelst en Carll Cneut voor Het geheim van de keel van de
nachtegaal
2010 Carli Biessels voor Juwelen van Stras
2011 Benny Lindelauf voor De hemel van Heivisj
2012 Ted van Lieshout voor Driedelig paard
2013 Kristien Dieltiens voor Kelderkind
2014 Marjolijn Hof voor De regels van drie
2015 Bette Westera en Sylvia Weve voor Doodgewoon
Voor informatie over de Woutertje Pieterse Prijs:
Marjolein van Putten, +31 (0)6 1602 4473, wpp@woutertjepieterseprijs.nl.
Voor informatie over en/of interviews met Edward van de
Vendel en Martijn van der Linden en voor beeldmateriaal:
Uitgeverij Querido Kinderboeken: t.otte@queridokinderboeken.nl;
+31 (0)6 5354 2806